Wat zijn vitamines?
Vitamines zijn belangrijke voedingsstoffen. Ze spelen een rol bij de groei en zijn van belang voor het goed laten functioneren van het lichaam.
Vitamines komen van nature voor in onze voeding, zoals in fruit en groenten. Het lichaam kan ze niet of niet voldoende zelf maken. Om dagelijks voldoende vitamines via de voeding binnen te krijgen, is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten.
Vitamines in voeding
Voor vitamines is het lichaam aangewezen op eten en drinken. Alleen vitamine D wordt deels onder invloed van zonlicht in de huid aangemaakt en bacteriën in de darm zorgen voor de aanmaak van vitamine K. De aanwezige hoeveelheid vitamines in voeding verschilt sterk. Het is daarom belangrijk om gezond en gevarieerd te eten. Verschillende groepen moeten extra op hun vitamine inname letten. Denk bijvoorbeeld aan zwangeren, ouderen, mensen met een ernstige ziekte, vegetariërs en veganisten.
13 verschillende soorten vitamines
Er zijn dertien vitamines: vier vetoplosbare en negen wateroplosbare vitamines. De vetoplosbare vitamines zijn vitamine A, D, E en K. Ze bevinden zich in het vet van voedingsmiddelen en kunnen in de weefsels van het lichaam worden opgeslagen.
De wateroplosbare vitamines zijn vitamine B1, B2, B3, B5, B6, B8, foliumzuur (B11), B12 en vitamine
C. Deze vitamines bevinden zich in het vocht dat in voedingsmiddelen zit. Het lichaam kan deze wateroplosbare vitamines (met uitzondering van vitamine B12) niet goed opslaan, een teveel verlaat het lichaam via de urine. Omdat deze vitamines het lichaam snel weer verlaten, is het belangrijk om er dagelijks voldoende van binnen te krijgen.
Wat zijn de vijanden van de vitaminen?
Licht, zuurstof, water, warmte, metalen en bestraling zijn nadelig voor het behoud van de vitaminen in een levensmiddel. Niet zozeer de invloedsfactoren zelf zijn nadelig, maar vooral de tijd van blootstelling aan deze invloeden.
Neem bijvoorbeeld de bereiding van aardappelpuree. Nieuwe aardappelen zijn rijk aan vitamine C. Door het schillen en koken (water, warmte, licht, metaal) gaat al een deel van de vitamine verloren. Bij het prakken en op smaak brengen van de puree (licht, zuurstof, metaal) gaat de vitamineafbraak verder. Wanneer de puree dan ook nog uren wordt warm gehouden (tijd) zal verreweg het grootste gedeelte vitamine C uit de aardappelen verdwenen zijn.
Hoe kan verlies beperkt worden?
Verlies van vitamines kan beperkt worden door de schadelijke invloeden zoveel mogelijk te verminderen. Dit kan onder meer door ‘gezond te bereiden’. Bijvoorbeeld de groenten opzetten in kokend water met zo weinig mogelijk vloeistof, indien mogelijk het kookvocht gebruiken voor soep of saus. Het helpt om producten niet bloot te stellen aan zonlicht en ze afgedekt te bewaren in de koelkast.